Sabun, yağ asitleri, lye(NaOH/KOH) ve su karıştırıldığında ortaya çıkan kimyasal reaksiyon ile yapılır. Lye çözeltisi yağ asitlerini su molekülleri ile ısı üreterek bağlayan kimyasal emülgatör olarak görev yapar. Bu sürece sabunlaşma denir. Her sabun kendi yağ asidi bileşimine sahiptir ve bu yağ asitlerinin özelliklerini taşır. En çok bilinen yağ asitleri ve özellikleri aşağıda verilmiştir.

   
“Tipik bir sabun genellikle %38 su ve %5 sabunlaşmamış yağ asidi içerir. Sabunlaşmadan kalan yağ asidi cildi besleyen ve nemlendiren özellikleri taşır.”

NOTLAR

Her sabun yağı kendine özgü bir sabunlaşma değerine sahiptir. Kaliteli bir sabun yapmak için sertlik, temizlik, yumuşatma, kabarcıklı köpük ve kremsi köpük arasında bir denge bulmak gerekir. Bu genellikle sabun içeriğindeki yağların kombinasyonu sayesinde oluşur.

Yağ Asidi Özellik Tablosu     |     Sabunlaşma Tablosu

TABLO 1 – YAĞ ASİDİ ÖZELLİK TABLOSU: Bu tablo sayesinde her yağ içinde bulunan yağ asitlerinin özelliklerini ve miktarlarını öğrenebilirsiniz.

TABLO 2 – SABUNLAŞMA TABLOSU: Bu tablo yağ türlerinin sabunlaşması için gereken minimum sodyum hidroksit(Kostik) oranını verir.

SABUNLAŞMA NEDİR?

Belirli bir miktar yağın 1 gramının tamamen sabunlaşması için gerekli olan sodyum hidroksit miktarı sabunlaşma değeri olarak adlandırılır. Her sabun yağı kendine özgü bir sabunlaşma değerine sahiptir.

Kaliteli bir sabun yapmak için sertlik, temizlik, yumuşatma, kabarcıklı köpük ve kremsi köpük arasında bir denge bulmak gerekir. Bu genellikle sabun içeriğindeki yağların kombinasyonu sayesinde oluşur.

Sabunlaşma belki de sabun yapımının en önemli kısmıdır. Bugün yağların molekül ağırlıklarının hesaplanması sonucu bu sabunlaşma değerlerini tam olarak biliyoruz. Ancak her yağ değeri piyasada satılan ürünlere, işleme yöntemine göre değişiklik gösterebilir.

Örneğin iki farklı zeytin yağı için aynı değer geçerli olmayabilir. Her iki yağ yılın farklı zamanlarında, farklı ekstraksiyon yöntemleri ile işlenmiş olabileceğinden dolayı sabunlaşma değerleri farklı olabilir. Ancak bu değerler bize temel bir fikir verebilir. Sabunlaşmada kostik(LYE) oranı tam ayarlanırsa ortamda fazladan kostik kalmayacak ve cildi asla tahriş etmeyecektir.

NASIL HESAPLANACAK?

Örneğin listede ilk görünen tatlı badem yağının sabunlaşma oranı 0.136 ise bu bize 1000 gram badem yağı için 136 gram NaOH ile sabunlaşmayı tam olarak sağladığımızı gösteriyor. Yinede iyi sabuncular daima %5’lik bir miktarın sabunlaşmadan kalmasını ister bu da bize 129 gram olan Min değerini verir.